پزشکی به مثابه یک پارادایم؟

Authors

علیرضا منجمی

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

abstract

یکی از تلاش هایی که در حوزۀ فلسفۀ طب صورت گرفت، تعمیم آموزه های فلسفۀ علم به حوزۀ پزشکی بود. در این زمینه آثار توماس کوهن بیشتر از سایر فلاسفۀ علم مورد عنایت قرار گرفت و تلاش شد براساس مفاهیم پارادیم، بحران پارادایمی، انقلاب پارادایمی، و وضعیت پزشکی در جهان امروز فهم شود. پزشکی امروز (بخوانیم مدرن) یک پارادایم است و این پارادایم اکنون دچار بحران شده است. دو نشانۀ اصلی ِاین بحران یکم، اقبال بیماران به طب مکمل، و دوم درگرفتن بحث های فلسفی و اخلاقی در جامعۀ پزشکی هستند. به این ترتیب در این گفتار تلاش شده است با پاسخ گفتن به چهار پرسش اساسی وضعیت طب مدرن فهم شود. پرسش اول در مورد ماهیت خود طب است. اینکه در این عالم مدرن، طب دقیقاً چه تعریفی دارد، نقطۀ ورود به بحث است. پرسش دوم آن است که آیا پزشکی اساساً یک پارادایم است یا به طور بنیادین با معنایی که از پارادایم مراد می شود، ناسازگار است. به این ترتیب نشان داده می شود که طبابت پارادایم نیست و زیست ـ پزشکی به مفهوم پارادایم نزدیک تر است و زیست ـ پزشکی هم به مثابه پارادایم در بحران نیست.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

وابستگی مسیر به مثابه یک روش پژوهش جامعه شناسی تاریخی پزشکی: یک پارادایم تاریخی دانش پزشکی

پژوهش تاریخی همواره به آن دسته از اعمال گذشته انسان اهتمام داشته است که معنایی اجتماعی دارند و بسیاری از پدیده های جامعه شناسی تاریخی پزشکی را می توان با روش وابستگی مسیر به نحوی مناسب تبیین کرد. هدف اصلی این مقاله آن است که تحلیل وابستگی مسیر را به عنوان یک روش مؤثر در پژوهش جامعه شناسی تاریخی پزشکی بسط دهد. در این مطالعه، با یک روش تحلیل مفهومی- مقایسه ای، برای مطالعه جزئیات کامل موارد پزشکی،...

full text

پزشکی به‌مثابة یک پارادایم؟

یکی از تلاش‌هایی که در حوزۀ فلسفۀ طب صورت گرفت، تعمیم آموزه‌های فلسفۀ علم به حوزۀ پزشکی بود. در این زمینه آثار توماس کوهن بیشتر از سایر فلاسفۀ علم مورد عنایت قرار گرفت و تلاش شد براساس مفاهیم پارادیم، بحران پارادایمی، انقلاب پارادایمی، و وضعیت پزشکی در جهان امروز فهم شود. پزشکی امروز (بخوانیم مدرن) یک پارادایم است و این پارادایم اکنون دچار بحران شده است. دو نشانۀ اصلی ِاین بحران یکم، اقبال بیمار...

full text

پزشکی به مثابة یک پارادایم؟

یکی از تلاش هایی که در حوزۀ فلسفۀ طب صورت گرفت، تعمیم آموزه های فلسفۀ علم به حوزۀ پزشکی بود. در این زمینه آثار توماس کوهن بیشتر از سایر فلاسفۀ علم مورد عنایت قرار گرفت و تلاش شد براساس مفاهیم پارادیم، بحران پارادایمی، انقلاب پارادایمی، و وضعیت پزشکی در جهان امروز فهم شود. پزشکی امروز (بخوانیم مدرن) یک پارادایم است و این پارادایم اکنون دچار بحران شده است. دو نشانۀ اصلی ِاین بحران یکم، اقبال بیمار...

full text

جامعه‌شناسی اسلامی؛ به سوی یک پارادایم

چکیده هدف این مقاله معرفی مهم‌ترین مبانی جامعه‌شناسی اسلامی، در قالب ارائة پارادایمی مقایسه‌پذیر با پارادایم‌های موجود است که ماهیت انسان و جامعه، هدف و روش تحقیق و ارزش‌ها در جامعه‌شناسی مهم‌ترین عناصر هستند. این پارادایم از نظر انسان‌شناسی، بر اصل فطرت استوار است و با ردّ جبر اجتماعی، تلفیقی را بین فردگرایی و کل‌گرایی روش‌شناختی می‌پذیرد و دربارة چیستی جامعه تصویری ارائه می‌کند که در آن، رابطة...

full text

تغییر جهان به مثابه تغییر ساختار مقوله بندی پارادایم ها

ادعای کوهن مبنی بر تغییر جهان به هنگام انقلاب های علمی، مسائل و ابهاماتی ایجاد می کند؛ مثلاً آیا تغییر در خود جهان رخ می دهد یا فقط در ذهن ما؟ آیا تغییر جهان با ثبات محرک های حسی سازگار است و آیا صرف تغییر ذهن (و نه خود جهان) با قیاس ناپذیری ادراکی قابل جمع است؟ کوهن با رویکردی کانتی ـ داروینی از شرایط پیشین دیدن جهان و تغییر جهان سخن می گوید. چنان که بحث خواهیم کرد این شرایط پیشینی همان ساختار ...

full text

تبیین پارادایم دانشوری به مثابه بدیلی برای پارادایم نخبه پروری در نظام تعلیم وتربیت جمهوری اسلامی ایران

پژوهش پیش رو پژوهشی با عنوان تبیین پارادایم دانشوری به مثابه بدیلی برای پارادایم نخبه پروری در نظام تعلیم و تربیت جمهوری اسلامی ایران می باشد. این پژوهش، پژوهشی بنیادین- کیفی می باشدکه در آن پارادایم دانشوری به عنوان پارادایم جایگزین پیشنهاد شده است.

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فلسفه علم

جلد ۱، شماره ۱، صفحات ۱۲۳-۱۳۶

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023